تفاوت بین SIP و H323 چیست ؟

پروتکل های SIP  و H323 پروتکل های اصلی در برقراری ارتباط ویدئوکنفرانس می باشند به زبان ساده تر این دو راه ارتباطی تقریبا مشابه هستند با تفاوت هایی که در زیر به تفاوت بین SIP و H323 اشاره خواهد شد:

پروتکل SIP چیست؟

SIP (Session Initiation Protocol) یک پروتکل ساده، ماژولار و انعطاف‌پذیر برای برقراری و مدیریت ارتباطات صوتی، تصویری و پیام‌رسانی بر بستر شبکه‌های IP است. برخلاف H.323 که ساختاری پیچیده دارد، پیام‌های SIP به صورت متنی ردوبدل می‌شوند و همین ویژگی باعث شده پیاده‌سازی و عیب‌یابی آن ساده‌تر باشد.

SIP بیشترین همخوانی را با تجهیزات و نرم‌افزارهای مختلف دارد و به همین دلیل در سال‌های اخیر به استاندارد اصلی ارتباطات VoIP و ویدئوکنفرانس‌های مبتنی بر اینترنت تبدیل شده است. تقریباً همه‌ی مراکز تلفنی (IP-PBX)، سرویس‌های ابری و اپلیکیشن‌های ارتباطی از SIP پشتیبانی می‌کنند.

از نظر امنیت، SIP می‌تواند از TLS برای رمزگذاری سیگنالینگ و از SRTP برای رمزگذاری رسانه (صدا و تصویر) استفاده کند که سطح بالایی از امنیت را فراهم می‌سازد.

جایگاه SIP امروز فراتر از ویدئوکنفرانس است: در بسیاری از سازمان‌ها خطوط تلفنی سنتی با SIP Trunk جایگزین شده‌اند و کاربران نهایی هم به طور غیرمستقیم از آن در اپلیکیشن‌ها و سرویس‌هایی مانند Microsoft Teams، Zoom و سیستم‌های مرکز تماس مدرن استفاده می‌کنند.

امنیت در SIP

در پروتکل SIP امنیت فقط با رمزگذاری سیگنالینگ کامل نمی‌شود. استفاده از TLS برای رمزگذاری سیگنالینگ (مانند اطلاعات تماس و احراز هویت) ضروری است، اما برای اینکه محتوای مکالمه یا جلسه ویدئویی نیز ایمن باشد باید از SRTP (Secure Real-time Transport Protocol) استفاده شود.

TLS ارتباط بین تماس‌گیرنده و سرور سیگنالینگ را ایمن می‌کند، در حالی که SRTP تضمین می‌کند داده‌های رسانه‌ای مانند صوت و تصویر در طول انتقال شنود یا دستکاری نشوند. ترکیب TLS و SRTP استاندارد فعلی امنیت در VoIP و ویدئوکنفرانس‌های مدرن است و در اکثر نرم‌افزارها و تجهیزات جدید پشتیبانی می‌شود.

پروتکل H323 چیست؟

H.323 یکی از اولین پروتکل‌های استاندارد برای برقراری ارتباطات صوتی و تصویری بر بستر شبکه‌های IP بود که در اواخر دهه ۹۰ و اوایل ۲۰۰۰ میلادی بسیار پرکاربرد شد. این پروتکل امکان سیگنال‌دهی، کنترل پهنای باند و مدیریت جلسه‌های تک‌نقطه‌ای و چندنقطه‌ای را فراهم می‌کرد و به همین دلیل در تجهیزات ویدئوکنفرانس سخت‌افزاری (مانند Polycom و Cisco قدیمی) استفاده گسترده‌ای داشت.

با وجود مزایا، H.323 ساختاری پیچیده و سنگین دارد، پیام‌های آن به‌صورت باینری هستند و رمزگذاری و نگهداری آن دشوارتر است. همین موضوع باعث شد که در سال‌های بعد به‌تدریج جای خود را به پروتکل‌های ساده‌تر و انعطاف‌پذیرتر مانند SIP بدهد.

امروزه H.323 بیشتر در سازمان‌هایی دیده می‌شود که از سیستم‌های قدیمی استفاده می‌کنند. در چنین شرایطی معمولاً از Gateway یا MCUهایی استفاده می‌شود که امکان ارتباط بین H.323 و SIP را فراهم می‌کنند. در نتیجه می‌توان گفت H.323 دیگر پروتکل غالب نیست و بیشتر یک فناوری قدیمی محسوب می‌شود که نقش آن در حال کاهش است.

تفاوت بین پروتکل‌های SIP و H.323 چیست؟

هر دو پروتکل برای برقراری تماس‌های صوتی و تصویری روی شبکه‌های IP طراحی شده‌اند، اما در معماری، سادگی و جایگاه امروزی تفاوت‌های مهمی دارند.

• SIP دارای پروتکل ساده تری نسبت به H323 می باشد.
• پیام های SIP  بصورت متن است و پیام های H323  به صورت باینری .
• پروتکل SIP ماژولار است در حالی که H323 خیلی ماژولار نیست.
• H323 علامت دهی پیچیده ای دارد ولی پروتکل SIP علامت دهی خیلی ساده ای دارد.
• SIP دارای 37عنصر است در هر صفحه و H323 صدها عنصر را دارا می باشد.

جمع‌بندی

SIP امروز انتخاب غالب در دنیای ارتباطات IP است و تقریباً همه‌ی سیستم‌های مدرن از آن استفاده می‌کنند. در مقابل، H.323 بیشتر یک پروتکل قدیمی محسوب می‌شود که در بعضی سازمان‌ها و تجهیزات ویدئوکنفرانس قدیمی هنوز وجود دارد، اما به‌تدریج با SIP و فناوری‌های جدیدتر جایگزین می‌شود.